obawiać się
  • obce i spolszczone nazwy miast
    11.12.2014
    11.12.2014
    Szanowni Państwo,
    czy obowiązkowym jest używanie spolszczonych nazw zagranicznych miast w przypadku, kiedy mogą one być niezrozumiałe dla współczesnego odbiory? Takimi miastami mogą być na przykład Akwizgran i Ratyzbona w Niemczech. Intuicja podpowiada mi, że użycie tradycyjnych, spolszczonych nazw jest uzasadnione w kontekście historycznym, natomiast w kasie raczej poprosiłabym o bilet to Aachen niż do Akwizgranu. Czy mam rację?
    Z poważaniem,
    Ksenia Prądzyńska
  • orzecznik w narzędniku
    17.10.2008
    17.10.2008
    Słownik poprawnej polszczyzny podaje, że orzecznik przymiotnikowy ma formę narzędnika, między innymi wtedy, gdy łącznikiem jest bezokolicznik w funkcji podmiotu. Czy w związku z tym zdanie: „Musimy być konsekwentni” jest poprawne? A jaka będzie poprawna forma przymiotnika w zdaniu: „Rodzice obawiają się, że ich dziecko zrobi sobie krzywdę, mówią: jest za małe na to, by być samodzielne/samodzielnym”?
  • Pisywać a pisać
    5.09.2018
    5.09.2018
    Szanowna Pani/Szanowny Panie/Szanowni Państwo!

    Podczas rozmowy prowadzonej za pomocą komunikatora online, zastosowałem w wypowiedzi określenie pisywać z zamierzeniem użycia go jako zamiennika słowa pisać. Czy w takiej sytuacji (konwersacji o takim charakterze – za pośrednictwem komunikatora) użycie słowa pisywać zamiast pisać jest błędem językowym? Jak się to ma rozszerzającej wykładni/interpretacji językowej?

    Dziękuję z góry za odpowiedź na moje pytanie.
  • Spoczywaj w (s)pokoju
    2.09.2014
    2.09.2014
    Witam.
    Która forma jest poprawna: „Spoczywaj w pokoju” czy „Spoczywaj w spokoju”?
    Pozdrawiam
    Maciej Mączyński
  • w pierwszym rzędzie
    10.12.2011
    10.12.2011
    Dlaczego jako niepoprawne traktowane jest wyrażenie w pierwszym rzędzie w znaczeniu 'przede wszystkim'?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
  • zachodzić w ciążę
    30.08.2002
    30.08.2002
    Serdecznie proszę o pomoc w rozwiązaniu pewnego problemu językowego. Chodzi o wyróżniony dużym drukiem fragment poniższego zdania:
    „Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
    W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
    Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
    Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
  • gog
    5.11.2013
    5.11.2013
    Szanowni Państwo,
    w starszych książkach Edmunda Niziurskiego (np. Sposób na Alcybiadesa) dość często uczniowie określają nauczycieli słowem gog. Czy faktycznie słowo to funkcjonowało niegdyś w gwarze uczniowskiej, czy jest może wytworem fantazji pisarza? Nie znalazłem go w żadnym z dostępnych mi słowników.
  • marksizm, socjalizm i komunizm
    7.01.2007
    7.01.2007
    Czy mógłbym prosić, jeśli oczywiście nie przekracza to zakresu usług poradni, o wyjaśnienie relacji między terminami marksizm, socjalizm i komunizm?
  • miejscownik od Qurwa
    29.12.2009
    29.12.2009
    W irańskim Kurdystanie leży miasto Qurwa, którego nazwa wymawiana jest jako [kurła]. Interesuje mnie, jak brzmi forma miejscownika, np. w zdaniu „Byłem w Qurwie” – [kurłie] czy [kurwie]? A może po prostu „Byłem w Qurwa”?
  • Nagel
    22.03.2010
    22.03.2010
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, jak należy odmieniać nazwisko NagelNagla czy Nagela. Chodzi mi o filozofa amerykańskiego pochodzenia czeskiego. Z tego, co zauważyłam, specjaliści stosują obydwie formy.
    Uprzejmie dziękuję,
    Gosia
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego